Van de aanvankelijke blijdschap onder marktorganisatoren en -kooplieden dat jaarmarkten en braderieën weer open mogen vanaf 1 juli, is amper twee weken later weinig over. De ondernemers stonden te popelen als een jong veulen dat de wei in mag, maar al gauw bleek dat de vergunningen opnieuw aangevraagd moeten worden. En dat betekent opnieuw een frustrerend gevecht met de ambtelijke molens. “De meeste gemeenten durven hun vingers er niet aan te branden.”
Annette van Beek van Apeldoorn 2000 is één van de initiatiefnemers achter Red de MarktEvents. Dit samenwerkingsverband tussen verschillende marktorganisatiebureaus organiseerde op 23 juni een demonstratie in Nijmegen om de jaarmarkten en braderieën weer open te krijgen. Prompt een dag later kondigde de regering aan dat het evenementenverbod dat tot 1 september gold, vanaf 1 juli ingetrokken werd. “De euforie over die beslissing is van korte duur geweest”, aldus Van Beek. “We moeten nu namelijk maar zien of we een vergunning krijgen. De winkeliersvereniging, die ook aan tafel is gekomen, heeft het overleg alleen maar moeilijker gemaakt. De belangen en eisen van die vereniging, komen vaak niet overeen met die van de markt. Zo moeten we bijvoorbeeld in bepaalde plaatsen voor meer toezichthouders en opzichters zorgen. Dat brengt een hoop kosten met zich mee, die we nu helemaal niet kunnen gebruiken. Als we het niet goed doen, lopen we kans op hoge boetes.”
De vergunningsaanvraag dreigt nu al een nieuw frustratieproject te worden, stelt Van Beek. “Premier Rutte gaf in zijn toespraak al aan dat de verantwoordelijkheid bij de gemeente komt te liggen. Veel gemeenten durven die verantwoordelijkheid niet te nemen.”
Protocol
Red de MarktEvents dacht het met een op maat gemaakt gemeenschappelijk protocol makkelijk te maken voor de plaatselijke besturen, maar in de praktijk blijkt elke gemeente zijn eigen eisen te hebben. Van Beek: “Elke gemeente doet het op zijn eigen manier, heeft geheel eigen eisen. We zijn dus volledig afhankelijk van de medewerking.”
Dat proces verloopt in de meeste gevallen op zijn zachts gezegd stroef. “Onder voorbehoud kan de markt Zeewolde doorgaan, maar er zijn veel meer gemeenten die een definitief ‘nee’ zeggen. Ik probeer het positieve uit de hele situatie te halen. We hebben als groep – jaarmarkten en braderieën –een stem gekregen, maar vooralsnog levert dat niet heel veel op. Ondertussen gaat bijvoorbeeld de weekmarkt in Rotterdam, waar het heel druk is, gewoon door. Dat is niet uit te leggen.”
‘Niks opgeschoten’
Milan van der Wel van Fresh Events heeft (tijdelijk) eieren voor zijn geld gekozen, zijn onderneming op een laag pitje gezet en zich gestort op een baan in de aannemerij. “Aanvankelijk was er een gigantische opluchting na het nieuws van de versoepeling, maar toen wisten we nog niet dat we weer vergunningen moeten aanvragen. Nu bekend is dat we weer in de ambtelijke molen terecht zijn gekomen – een aanvraag goedkeuren kost 8 tot 13 weken – zijn we per saldo niks opgeschoten. De ambtelijke molen is zo frustrerend.”
Van der Wel vermoedt dat gemeenten ‘maar wat blij zijn’ als een evenement uiteindelijk niet doorgaat. “Er gaan al zoveel geluiden over een tweede golf. Stel jij hebt als gemeente een evenement toegestaan en wordt later aangewezen als bron van besmetting? Dat wil je niet. Dan kies je toch liever het zekere voor het onzekere.”
Een compleet verloren jaar
Milan van der Wel – Fresh Events
Slechts een enkel evenement kan doorgaan. “In kleinere gemeentes is er veel liefde te vinden en willen ambtenaren meedenken. In grotere gemeenten is er geen doorkomen aan. Al met al is het heel frustrerend. Dit jaar is hoe dan ook een compleet verloren jaar.”
Zes controleurs
Sjaak Verheij van Ansja Events in Westervoort hoeft niet meer te leven van het organiseren van markten en maakt zich dit jaar dus niet al te druk en hoopt dat 2021 weer een beetje normaal wordt. “Ik weet dat het een hele vervelende situatie is. Meestal doet de winkeliersvereniging die de markt organiseert, de vergunningsaanvraag. In Veenendaal heb ik het zelf geprobeerd, voor een markt eind september. Het is bijna onmogelijk om aan de eisen te voldoen, wil je er ook nog wat aan verdienen. Veenendaal vraagt meer verkeersregelaars, de 1,5-meterregel, een heen- en teruglooproute, extra hekken, en de hele dag zes of zeven controleurs. En dan moet je maar afwachten of het publiek zich daaraan houdt. Zo niet, dan ben jij verantwoordelijk. Stel je moet de markt vroegtijdig afbreken, dan staan de standhouders voor je neus. Terecht hoor. Het is gewoon niet te doen.”
Verantwoordelijkheid afschuiven
Frank Koolen van Koolen & Koolen vindt dat de regering zijn verantwoordelijkheid heeft afgeschoven op de gemeenten, die vervolgens vanuit de angstmodus opereren. “Als de overheid een protocol had geleverd om alles goed aan te pakken, was het probleem opgelost. Gemeenten nemen nu geen verantwoordelijkheid, omdat ze bang zijn dat ze de Zwarte Piet krijgen toebedeeld. Andere gemeenten stellen onhaalbare eisen, zoals zes ordehandhavers, eenrichtingsverkeer en verkeersregelaars. Dat is niet te doen.”
Al met al zijn de maatregelen desastreus voor het marktorganisatiebureau, stelt Koolen. “Ik moet blij zijn als ik deze zomer één of twee markten kan houden. De zomer is goed voor minimaal 35 procent van mijn omzet. Het ligt al sinds maart stil. Kortom, rampzalig. Ik ben maar bij mijn zoon in het schoonmaakbedrijf aan de slag gegaan. De rekeningen moeten toch betaald worden.”