Op paasmaandag willen veel mensen er graag op uit. Maar in plaats van in de file te gaan staan voor de meubelboulevard kun je ook naar een jaarmarkt gaan. In het zuiden van het land is de paasmarkt Born, die dit jaar editie 53 beleefde, een populaire bestemming. Op deze zonovergoten feestdag slenterde ook Marktvisie langs de ruim tweehonderd kramen.
Door Jean van Pol.
Pasen is een katholieke hoogtijdag. Voor Gijs van Hooijdonk, eigenaar van het Maria-winkeltje in Rotterdam, was dat mede een reden om vanochtend in alle vroegte met zijn verzameling devotionalia naar Zuid-Limburg af te reizen. “Temeer daar 2022 het jaar van de Heilige Familie is, een jaar dat staat voor de eenheid van het gezin”, verduidelijkt Gijs. Wat dat betreft, kan hij er in elk geval zeker van zijn dat hier in Born zijn doelgroep rondloopt. Want deze paasmarkt is traditiegetrouw een uitje voor het hele gezin. Ook speelgoedverkoper Jo Troquet uit Geleen, vandaag al voor de vijftiende keer van de partij in Born, is hier met zijn assortiment precies op de juiste plek. De pluche dieren in zijn kraam lachen de jonge bezoekers toe. “Qua gezinnen met kleine kinderen hebben we hier inderdaad nooit te klagen”, lacht hij.
Pizzabus
De ruim tweehonderd kramen die zich als een lint door het dorpje Born slingeren vormen een bont gezelschap. Slenterend over de gezellige jaarmarkt kom je ogen en oren tekort. Zoals bij de kraam van Bert uit het Zuid-Hollandse Maasdijk. Daar liggen duizenden exemplaren speldjes, met afbeeldingen van voetballers, muziek, auto’s en ga zo maar door. Het resultaat van twintig jaar verzamelwoede. Bert, die in het dagelijkse leven een fulltime baan heeft, doet het puur voor de hobby. “En ik beleef er heel veel plezier aan. De mensen die je hier ontmoet en de verhalen die je van klanten hoort, daarvan krijg ik veel energie.”
Een andere blikvanger die je haast niet kunt mislopen, is een levensgrote Amerikaanse schoolbus. “Zo’n twaalf jaar geleden hebben we die omgebouwd tot rijdend restaurant”, zegt eigenaar Richard uit Geleen, terwijl hij een pizzapunt serveert aan enkele gasten die hebben plaatsgenomen aan een van de tafeltjes in de bus.
Een eindje verderop trekt de collectie hoeden van het bedrijf Outdoor Gear de aandacht. Eigenaar Dick Haarsma uit Amersfoort, die ook wel bekend staat als ‘de hoedenman’, vertelt hoe het ooit allemaal begon: “Op vakantie in Zuid-Afrika heb ik een keer één hoed gekocht. Toen dacht ik: zoiets wil ik in Nederland ook beginnen. Inmiddels ben ik op het gebied van outdoor hoeden uitgegroeid tot de grootste in Nederland. Hier in Born kom ik al vijftien jaar, want het is een goed kooppubliek. Marktbezoekers houden van mijn product. Hoe ik dat verklaar? Heel eenvoudig: deze bezoekers komen graag buiten en houden daarom vaak ook van outdoor hoeden.”
Logistiek voordeel
Naast stille kramers ontbreken in Born uiteraard ook de standwerkers niet, onder wie de enkele weken eerder tot ‘Koning(in) van Sint Joep’ gekroonde Lydia van de Ruit. Zo massaal als in Sittard is de toeloop in Born echter niet. “Ik kan lullen wat ik wil, maar de mensen blijven niet staan”, klaagt de 79-jarige marktkoopvrouw. Haar woorden missen hun uitwerking niet, want even later melden zich alsnog enkele belangstellenden voor haar vlekkenzeep uit grootmoeders tijd.
“Dames, mag ik jullie een kleurtje geven?”, klinkt het uit de mond van standwerker Milou uit Voorburg. Met haar cosmeticaproducten zwerft zij zowat door heel Nederland om vrouwen te helpen zich van hun beste kant te presenteren.
Ook al jarenlang een vertrouwd gezicht in Born is Amstelvener Marc Dreesde met zijn potjes slakkengel. Al achttien jaar komt hij in maart en april naar zowel de Sint Joep als paasmarkt in Born. “Waarom? Omdat je hier in Limburg heel fijne mensen hebt en het altijd gezellig is”, zegt hij. Gevraagd naar het verschil tussen beide jaarmarkten antwoordt hij dat die in Born nog ietsje gemoedelijker is. “Sint Joep is midden in de stad, terwijl deze paasmarkt in een dorp wordt gehouden. Dat maakt het ook logistiek wat gemakkelijker. Zo kan ik mijn auto hier direct achter mijn kraam parkeren, dat is wel zo prettig.”
Kinderboeken hardlopers
Na een gedwongen pauze van twee jaar zijn ook in Born de marktkooplui maar wat blij dat ze eindelijk weer los mogen. Hoewel er ook bij zijn die door corona een heel andere weg zijn ingeslagen. Zo verkocht Sebastiaan Lahaye uit Simpelveld jarenlang churros, wafels en crêpes op de markt, maar richtte hij in de tussentijd een bedrijf op in verhuizingen en transport. De voor hem zo vertrouwde marktsfeer kan hij echter toch niet missen. “Daarom sta ik vandaag hier in Born met een promotiestand. Om met de mensen te kletsen en foldertjes uit te delen, dus lekker relaxt.”
Wie aan een braderie denkt, zegt ook tweedehands boeken. Jack Lamers uit Budel komt al twintig jaar naar Born met zijn leesvoer. “Ondanks internet, e-readers en voorleesboeken, doen tweedehandsboeken het nog steeds heel goed”, weet hij. “Weliswaar minder dan vroeger, maar als je je specialiseert, kun je er nog altijd een goede boterham mee verdienen. Hardlopers zijn vooral kinderboeken, fantasy en stripboeken.” Voor Brabander Patrick Duffhues van de Notensjop, die normaal gesproken op de weekmarkt in Geleen staat, is de paasmarkt een uitgelezen kans om nieuwe klandizie aan te boren. “Veel mensen die hier komen, vragen of ik doordeweeks ook nog ergens sta. Dan geef ik aan dat ze mij zaterdags in Geleen kunnen vinden, of ik verwijs ze door naar onze online shop. Zodoende levert de paasmarkt mij telkens weer nieuwe vaste klanten op.”