Pagina 11 van: Marktvisie 3 – 2020

MARKTVISIE 11

Noordermarkt
De Noordermarkt is een plein in de Jordaan, een buurt in het centrum van Amster-
dam. Op het plein staat de Noorderkerk. Sinds 1987 wordt op zaterdag een deel van
het plein gebruikt voor de boerenmarkt, waar biologische producten worden ver-
kocht. Het andere deel is gereserveerd voor een antiek- en curiosamarkt. Op maan-
dag wordt er lappenmarkt gehouden.
De boerenmarkt is een initiatief geweest van toenmalig horecaondernemer van
café Winkel Adri Vallentin. Hij liet zich inspireren door een experiment met een
biologische boerenmarkt in Boxtel. De Amsterdamse variant begon in 1987 met een
handjevol biologische producenten en is uitgegroeid tot de grootste biologische
boerenmarkt van Nederland. De aanwezigheid van een aantal restaurants en cafés
waaronder de toeristische trekpleister Winkel 43, bekend van de appeltaart, maken
dat het plein en de markt door bewoners en toeristen goed wordt gewaardeerd.

Glas als verpakkingsvorm leek uit te sterven, maar keert langzaam weer terug.

teert daarvan mee.” De massale toestroom
van toeristen heeft ook een keerzijde.
“Vroeger kwam 80 procent van de bezoe-
kers uit de buurt. Van die groep mensen
horen we nu ook wel dat ze wegblijven
omdat ze het met al die toeristen te druk
vinden.”

Glasrevival
Een andere trend die Van Balen waar-
neemt, is de terugkeer van glas als verpak-
kingsvorm. “Dat past bij de maatschappe-
lijke trend van de laatste twee jaar dat
mensen geen milieubelastende verpakkin-
gen meer willen. Ik heb lange tijd gedacht
dat glas zou verdwijnen, maar zie nu een
terugkeer. Net als in de beginjaren. Een
grappige ontwikkeling.”

In de beginjaren van de Amsterdamse bio-
logische markt, heeft Van Balen zitting in
het bestuur van de marktvereniging. “Ik
ben medeverantwoordelijk geweest voor
het opstellen van de statuten en het huis-
houdelijk reglement.” Hierin staat onder
andere beschreven dat 60 procent van het
marktaanbod rechtstreeks bij de produ-
cent/teler vandaan moet komen, maar ook
de maximale lengte van de kraam (8
meter) en de branchering. “We hebben
momenteel onder andere vijf kaasboeren,
vijf groenteboeren en drie bakkers op de
biologische boerenmarkt staan. Dat is een
mooie verdeling. We willen voorkomen dat
er te veel van hetzelfde staat.”

Doordeweeks is Van Balen te vinden bij
zijn woning in het Friese Boornbergum,
onder de rook van Drachten, waar hij zijn
kaasopslag heeft. Het merendeel van de
kaas verkoopt hij op de zaterdagmarkt in
Amsterdam, maar hij levert ook aan win-
kels in Amsterdam en in het noorden van
het land. De rust van het Friese platteland
doordeweeks en de gezellige zaterdag-
drukte van de markt in Amsterdam zijn
voor Van Balen een mooie afwisseling.
“Het contact met de klanten is een van de
leukste dingen van de markt. De kazen die
ik verkoop, hebben een verhaal. Dat stukje
extra informatie kan ik de klanten meege-
ven en dat wordt ook gewaardeerd”, stelt
Van Balen.

Randactiviteiten
In het verleden organiseerden Van Balen
en zijn collega’s randactiviteiten rond de
biologische markt. “We hadden regelmatig

live muziek, poppenkast of lieten een koe
of een aantal schapen naar het marktplein
komen. Mensen uit de stad vonden dat ge-
weldig. Ik denk trouwens dat levende die-
ren naar een markt laten komen
tegenwoordig niet meer is toegestaan.”
Van Balen kan terugkijken op een succes-
volle carrière als marktkoopman, waarin
hij samen met zijn collega’s regelmatig
een voortrekkersrol heeft vervuld. “Ik ben
nu 65 jaar oud en ben bezig met opvolging.
Mijn drie kinderen hebben geen belang-
stelling om mijn kaashandel op te volgen,
zij ontwikkelen zich op andere terreinen.
Ik ga in elk geval nog één jaar door.”

Ontmoetingspunt
De kaashandelaar ziet de markt als een
plek waar mensen elkaar kunnen ontmoe-
ten. “Ik bedoel het niet arrogant, maar de
Noordermarkt is de beste producenten-
markt die er is. Het helpt ook mee dat het
plein meerdere restaurants heeft, daarmee
versterken we elkaar. Van oudsher is de
markt een ontmoetingspunt. Niks ten na-
dele van de supermarkt, maar het ambach-
telijke karakter dat een markt met zich
meebrengt geeft meerwaarde. De behoefte
aan menselijk contact zal er altijd blijven. Ik
ben er daarom van overtuigd dat de markt
in deze vorm altijd zal blijven bestaan.” l

09-10-11_hansvanbalen.indd 11 19-02-20 15:40