Pagina 32 van: Marktvisie 8 – 2020

NR 8 | AUGUSTUS 202032

BELEID EN BESTUUR

als er een grens zit aan het aantal beschik-
bare vergunningen”, aldus Sen. “Ook als er
op een markt qua aantal standplaatsen
nog ruimte is, blijft sprake van schaarste”,
benadrukte de CVAH-juriste. “Simpelweg
omdat het totaal aantal plaatsen is be-
grensd.”

In het werkveld wordt het loslaten van
branchering vaak gezien als een oplossing
voor de schaarse vergunningen. Ook dat
biedt geen perspectief, stelt Sen. “Bran-
chering kan op zich leiden tot extra
schaarste, omdat er van een bepaald type
onderneming slechts een beperkt aantal
kramen mag staan. Branchering loslaten
lost dan op papier op omdat er geen grens
meer zit aan het aantal kramen van een
bepaald segment, maar het totaal aantal
kramen op de markt is nog steeds gelimi-
teerd. Kortom, op een markt is altijd
sprake van een schaarse vergunning.”

Waarde
In het verleden werden vergunningen voor
onbepaalde tijd uitgegeven aan ambulante
handelaren op weekmarkten of vaste
standplaatsen in een gemeente. Deze ver-
gunningen konden bovendien worden
doorgegeven aan familie of werknemers.
Daardoor vertegenwoordigde de vergun-
ning een financiële waarde. “De vergun-

CVAH adviseert gemeenten de looptijd van

schaarse vergunningen vast te zetten op 15 jaar.

Een onderzoek naar de gevolgen

Schaarse
vergunningen

op de markt

Henk J. Gianotten
2 augustus 2019

Opdrachtgever:
Centrale Vereniging
voor de Ambulante Handel
(CVAH)

ning verzekerde immers continuïteit van
een onderneming en legde daarmee ook
de basis voor bijvoorbeeld leningen en
andere ondernemersfaciliteiten.”
Na een uitspraak van de Raad van State in
2016 geldt dat schaarse vergunningen niet
meer voor onbepaalde tijd mogen worden
uitgegeven. De Raad van State is van me-
ning dat dit in strijd is met het gelijkheids-
beginsel in de Nederlandse grondwet.
“Volgens dit gelijkheidsbeginsel moet ie-
dereen evenveel kans hebben om in aan-
merking te komen voor iets en in dit geval
dus voor een schaarse vergunning. Die
kans is nihil op het moment dat deze voor
onbepaalde tijd is afgegeven en bovendien
overdraagbaar is op derden en daardoor
niet meer in het vrije ondernemersverkeer
komt.”

Advies
De boosheid in de branche richt zich
veelal op gemeenteambtenaren, maar dat
is onterecht, benadrukt Bleeker. “Gemeen-
ten moeten Europese wet- en regelgeving
uitvoeren en dit is een van de regels die
vanuit Europa is opgelegd.” Op dit moment
beraden gemeenten zich op een alterna-
tief voor de toewijzing van de schaarse
vergunningen qua looptijd en procedure.
CVAH adviseert op basis van het door de
organisatie uitgevoerde onderzoek, de

looptijd vast te zetten op 15 jaar. Die ter-
mijn is volgens CVAH gebaseerd op een
reële terugverdientijd van ondernemers-
investeringen, zoals een verkoopwagen.

De brancheorganisatie erkent daarbij dat
de genoemde looptijd onvoldoende zeker-
heid biedt voor bijvoorbeeld het aangaan
van hypotheekverplichtingen of het op-
bouwen van een pensioen. Uit gesprekken
met gemeenten blijkt dat de ideeën over
de looptijd enorm uiteenlopen, van zeer
tijdelijk, vijf of tien jaar tot de voorge-
stelde 15 jaar van CVAH. “Over de looptijd
zijn geen afspraken gemaakt. Europa
en de Raad van State schrijven geen ter-
mijn voor, anders dan dat een termijn
eindig moet zijn. Er staat gemeenten
dan ook niets in de weg om mee te gaan
in de termijn van 15 jaar”, benadrukt Sen.
Binnen die periode van 15 jaar is het wel
mogelijk om deze vergunning door te
geven aan derden, aldus de juriste. “Van-
zelfsprekend alleen voor de resterende
looptijd ervan.”

Toewijzen
“Gemeenten kunnen de vergunningen op
verschillende manieren toewijzen: loting,
op volgorde van aanmelding of op basis
van specifieke selectiecriteria. Ons advies
is dat laatste”, licht Sen toe.

Onderzoek ministerie Economische Zaken
In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat voert het SEO
Economisch Onderzoek momenteel een onderzoek uit dat erop is gericht te bepa-
len wat een redelijke vergunningstermijn voor ambulante handel zou zijn. Het doel
van het onderzoek is om te komen tot een uniform en objectiveerbaar model
(blauwdruk) waarmee gemeenten aan de hand van specifieke kenmerken van de
ambulante handel van de betreffende markt(en) vergunningstermijnen kunnen
vaststellen. Voor dit onderzoek worden diverse betrokkenen in de sector geraad-
pleegd, waaronder gemeenten, branchevertegenwoordigers en toeleveranciers.

Verzelfstandigen
Het verzelfstandigen van een markt, dus onderbrengen van de marktorganisatie bij
een vereniging of stichting, is geen oplossing voor het schaarse vergunningen-pro-
bleem. Dat stelt CVAH-juriste Aygul Sen tijdens het CVAH-webinar over dit onder-
werp. “Als een markt verzelfstandigd, gaat de organisatie die dat oppakt een
civielrechtelijke overeenkomst aan met de gemeente. Dit is een overeenkomst voor
bepaalde tijd. De marktorganisatie doet zaken met markthandelaren, maar wel vol-
gens de voorwaarden en gedurende de looptijd van de overeenkomst met de ge-
meente. En dus blijft ook in deze situatie sprake van schaarse vergunningen.”

31-32-33_schaarsevergunningen.indd 32 22-07-20 12:16