Pagina 35 van: Marktvisie December 12-2017

MARKTVISIE 35

strijd over dit onderwerp, omdat het aan-
tal verplaatsingen niet vastlag. Nu is daar
geen sprake meer van. Er is duidelijkheid
en iedereen is tevreden met de huidige si-
tuatie”, zegt marktmeester Mano Chandoe.
“De gemeente Amersfoort kiest zelf welke
twee festivals toegang krijgen tot de Hof.
Andere geïnteresseerden hebben pech en
moeten maar een andere locatie zoeken.”

Goed alternatief
Chandoe verbaast zich over de gang van
zaken in sommige andere plaatsen. “Ik
vind het absurd dat er gemeenten zijn die
elk jaar zeven of acht keer de markt ver-
plaatsen. In Amersfoort koesteren we de
markt. Die is er in weer en wind en trekt
elke week duizenden bezoekers naar de
binnenstad. Bij een festival is dat een
ander verhaal. Een organisator kan zo-
maar zeggen: “Wij gooien de handdoek in
de ring en we komen volgend jaar niet.
Met een markt heb je dat niet. Die staat in
deze stad al eeuwen op dezelfde plek. We
zeggen weleens gekscherend: in Amers-
foort kregen we eerst een kerk, toen een
markt en daarna pas de rest. En daarom
geven we de markt de prioriteit die het
verdient.”

Twee keer per jaar staan de marktkooplui
op het gloednieuwe Eemplein, waar op
vrijdag een kleine boerenmarkt wordt ge-
houden, net buiten het historische stads-
hart. Een prima tijdelijk alternatief, meent
Chandoe. “Het Eemplein is vlakbij de bin-
nenstad en de voorzieningen daar zijn
zelfs beter dan op de Hof. Er zijn vol-
doende ankerpunten en de elektriciteits-
voorziening is op orde. Ook zijn er meer
parkeerplaatsen beschikbaar dan in de
omgeving van de Hof. Kortom: een uitste-
kend alternatief.”

Markt afgelast
Geschikte uitwijkmogelijkheden zijn in
andere plaatsen soms schaars. Als er geen
goed plan B voorhanden is, leidt dat haast
onherroepelijk tot conflicten tussen ge-
meenten en marktondernemers. Zoals in
Venray, afgelopen zomer. Vanwege de jaar-
lijkse kermis en een wielerronde moest de
markt eenmalig van het Hensiusplein en
het Schouwburgplein in het centrum ver-
kassen naar de Julianasingel, net daarbui-
ten. De marktkooplui waren woedend. Van
de ruim dertig kraamhouders, waren
slechts vier van plan om tijdelijk naar de

alternatieve locatie te verkassen. De rest
van de ondernemers liet weten op vakan-
tie te zijn of liever thuis te blijven. Het ge-
volg? De gemeente besloot de markt af te
lasten. “Het bleek te duur om voor zo wei-
nig ondernemers de markt te verplaatsen.
De gemeente moest daarvoor de straat af-
zetten en reclame maken voor de nieuwe
plek. Toen is besloten de markt niet door
te laten gaan”, legt marktmeester Wiel van
Rengs uit.
“Er is geen ‘loop’ op de Julianasingel, dus
de verhuizing kostte de marktkooplui een
groot deel van hun omzet. Ik begrijp dus
wel dat ze weg wilden blijven. Maar ik
vind wel dat dit het imago van de markt
geen goed heeft gedaan. Vaste marktbe-
zoekers stel je teleur als je niet komt op-
dagen. De marktondernemers hadden in
deze kwestie gezamenlijk moeten optre-
den”, zegt Van Rengs.

Hij zocht de afgelopen maanden tever-
geefs naar een alternatieve uitwijkmoge-
lijkheid voor de markt. “In het centrum
van Venray is helaas weinig ruimte, dus ik
heb nog geen oplossing voor het probleem
gevonden. Wel heb ik gesprekken gevoerd
met de marktondernemers om die bij het
proces te betrekken. Volgend jaar willen
we dat de markt gewoon doorgaat. Ik wil
de mogelijkheid onderzoeken of er op de
weekmarkt een aantal kermisattracties
kunnen komen te staan. Dan profiteert de
markt ook mee van de feestvreugde.”

Communiceren
In de praktijk blijken veel conflictsituaties
te voorkomen door helder te communice-
ren. Marktondernemers moeten weten
waar ze aan toe zijn en gemeenten moe-
ten hun beslissingen uitleggen. Korte lij-
nen tussen marktmeesters, -commissies
en gemeenten zijn daarbij cruciaal. Ook
belangrijk: elkaar iets gunnen. Daarmee
wordt de meeste onenigheid voorkomen,
stelt Emiel de Vlas, marktcoördinator van
Stichting Marktbeheer en marktmeester
van Leeuwarden.

De Leeuwarder vrijdagmarkt op het Wil-
helminaplein moet twee keer per jaar wij-
ken voor de kermis. Ook
regio-overstijgende activiteiten zoals de
Leeuwardense edities van The Passion
(2017) en het Glazen Huis 3 FM (2013) krij-
gen voorrang op de weekmarkt. Toch leidt
dat niet tot conflicten, zegt De Vlas. “Ver-

huizen is niet leuk, dat mag duidelijk zijn.
Ik schat dat het de marktkooplui zo’n 25
procent van hun omzet kost. Gederfde in-
komsten worden helaas niet gecompen-
seerd, maar we weten dat het erbij hoort
en het heeft geen zin om daarover te kla-
gen. We werken prettig samen met de ge-
meente en we worden ruim van tevoren
ingelicht als we moeten verhuizen. En zo
hoort het ook.”

De Vlas wil benadrukken dat aan een ver-
huizing niet alleen nadelen, maar ook
voordelen zijn verbonden. “De uitwijkloca-
tie van de vrijdagmarkt zijn de Wirdumer-
dijk en de Nieuwestad. Dat zijn drukke
winkelstraten, waar veel mensen rondlo-
pen die normaal gesproken nooit bood-
schappen doen op de markt. Als je hen
ervan kunt overtuigen dat je lekkere noten
of kaas verkoopt, komen ze misschien wel
vaker aan je kraam. Die mensen zijn po-
tentiële marktklanten, zo moet je het zien.”

Nieuwe kansen
Een dergelijk positief verhaal probeert ook
marktmanager Ronnie Prins uit Alkmaar
‘zijn’ marktkooplui voor te houden. “Ik
verleid ze om mee te gaan naar een an-
dere locatie als we moeten uitwijken. Zie
het als een kans om nieuwe klanten aan je
te binden, zeg ik altijd. Vorig jaar hadden
we op onze alternatieve standplaats een
bezetting van 65 procent, dit jaar van 80
procent, dus er blijven steeds minder
marktondernemers thuis.”

De zaterdagse warenmarkt in Alkmaar
maakt twee keer per jaar plaats voor de
kermis in augustus. Andere evenementen
worden meestal om de markt heen ge-
pland, vertelt Prins. “De markt is heilig in
Alkmaar. Na Koningsdag huurde de ge-
meente zelfs extra mensen in om het po-
dium op de markt af te breken, zodat
marktkooplui op tijd hun kraam konden
opbouwen. Dat geeft wel aan hoeveel be-
lang de gemeente aan de markt hecht.”
Als het nodig is, pleegt hij overleg met de
gemeente. “De lijnen zijn kort en daarmee
vermijden we conflicten. Je moet met el-
kaar meedenken. Enerzijds moeten markt-
ondernemers begrip hebben voor het feit
dat er af en toe een evenement kan plaats-
vinden op ‘hun’ plein. Anderzijds: als een
gemeente het belang van de marktonder-
nemers niet meeweegt in haar beslissin-
gen, is het wachten op problemen.” l

33-34-35_tijdelijkverplaatsenvanmarkten.indd 35 22-11-17 09:24