Pagina 59 van: Marktvisie Juli 7 – 2018

MARKTViSiE 59

Mensen die niet gebonden zijn aan een rolstoel, zullen zich er misschien
niet bewust van zijn, maar straten en plei-
nen vol kinderkopjes kunnen het markt-
bezoek voor rolstoelers volledig vergallen.
Dick Cochius, voorzitter van het Arnhems
Platform Chronisch Zieken en Gehandi-
capten (APCG), kent meerdere mensen die
om die reden niet meer naar de markt in
Arnhem gaan. “Mensen in een rolstoel
kunnen door het gehobbel en getril ern-
stige rugklachten krijgen. Ze hebben vaak
niet de kracht om zich schrap te zetten en
komen scheef in hun rolstoel te zitten. En
als ze het toch proberen, zijn hun spieren
verkrampt, waardoor het gehobbel nog
harder aankomt.”

Het APCG krijgt hierover regelmatig klach-
ten binnen. Ook van mensen die afhanke-
lijk zijn van een rollator, scootmobiel of
slecht ter been zijn. “Sommigen durven
niet meer naar de markt in Arnhem omdat
ze bang zijn om te struikelen. Anderen
gaan wel, maar beleven er weinig plezier
aan.” Cochius, die zelf lijdt aan de spier-
ziekte SMA en afhankelijk is van zijn rol-
stoel, gaat nog wel één of twee keer per
maand. Maar hij heeft regelmatig rug-
klachten na een bezoekje.

Bestrating
De ellende begon allemaal toen de waren-
markt in Arnhem eind 2016 van het Kerk-
plein naar de Markt verhuisde, die net
daarvoor opnieuw was ingericht. Het plein
was prachtig, maar de bestrating bleek
voor mensen met een fysieke beperking
zeer ontoegankelijk. In golvende banen
wisselen straatklinkers en in beton gego-
ten kinderkopjes elkaar af. Ter hoogte van
de rechtbank, waar de viskramen staan, is
een lange strook met alleen maar kinder-
kopjes.

Vorig jaar in oktober namen leden van het
APCG Arnhemse raadsleden een middag
mee naar het marktplein. “We hebben hen
in elektrische rolstoelen rondjes laten rij-
den. Toen merkten ze zelf ook hoe verve-
lend dat is.”

Onwenselijk
De lokale partij Arnhem Centraal stelde na
het bezoek aan de markt vragen aan het
college, maar dat leidde niet tot verbete-
ring, zegt Cochius. “Wethouder Ine van
Burgsteden hoorde ons verhaal welwillend
aan, maar wees ons op de officiële richtlij-
nen. Op papier voldoet het marktplein aan
de regels, maar in de praktijk is er nog een
hoop te verbeteren. We hebben geprobeerd
haar antwoorden te weerleggen, maar
daar is niets mee gedaan.”

Cochius noemt de reactie van de inmid-
dels vertrokken wethouder “teleurstel-
lend”. “Het lijkt mij heel normaal dat een
stadsbestuur rekening houdt met verschil-
lende doelgroepen, waaronder mensen
met een fysieke beperking. De kinderkop-
jes die zijn gebruikt bij de renovatie, had-
den ook best in een andere vorm kunnen
liggen. Daar hadden we absoluut geen
problemen mee gehad. Maar de huidige si-
tuatie is onwenselijk.”

Maatregelen
Dankzij het nieuwe stadsbestuur ligt er
een oplossing in het verschiet. In de plan-
nen staat dat de warenmarkt naar de Jans-
beek gaat worden verplaatst. “Dat lijkt ons
een uitstekende oplossing, waarmee we
heel blij zijn. Zo kan iedereen met een fy-
sieke beperking weer met plezier naar de
markt”, aldus Cochius.

Hij denkt dat Arnhem niet de enige plaats
is waar marktpleinen/-straten ontoegan-

kelijk zijn voor mensen met een lichame-
lijke beperking. Markten vinden vaak
plaats op historische plekken, middenin
de stad. Vroeger was er nog helemaal geen
aandacht voor inclusie, dus het zou mij
niet verbazen als de situatie in veel meer
plaatsen problematisch is.”

Cochius vindt dat gemeenten meer reke-
ning moeten houden met mensen met een
lichamelijke beperking bij het herinrichten
van marktpleinen. Hij noemt een aantal
simpele maatregelen. “Een gelijke onder-
grond zonder stoepen en randen, niet te
veel obstakels waarover men kan struike-
len of omvallen en voldoende ruimte om
tussen de kramen te kunnen bewegen.”

Situatie Terneuzen
De BOSK, een landelijk platform voor men-
sen met een lichamelijke beperking, zegt
geen klachten binnen te krijgen over on-
toegankelijke marktpleinen. Wel speelde
een dergelijke situatie onlangs in Terneu-
zen. Op 2 mei werd de markt daar na een
ingrijpende verbouwing heropend. Er was
direct kritiek. Vanwege het hergebruik van
oude kasseien op het plein konden men-
sen met een rollator er alleen met de
grootst mogelijke moeite overheen lopen.

Voor de herinrichting was er al veel dis-
cussie geweest over het hergebruik van de
oude kasseien. De stenen zouden te glad
en te hobbelig zijn. Er is gekozen voor een
tussenoplossing, door een ‘loopbrug’ over
het plein te maken met niet-gladde ste-
nen. Ook zullen de komende maanden
nog wat kleine verbeteringen worden
doorgevoerd. Wethouder Jack Begijn was
echter terughoudend over de effecten
ervan, in zijn commentaar aan Omroep
Zeeland: “Het zal nooit een markt worden
voor rolstoelen en rollators.” l

Voor mensen die afhankelijk zijn van hun rolstoel, is een
bezoek aan de vrijdagmarkt in Arnhem geen pretje. Hobbelend
rijden ze over de kinderkopjes en geshaket gaan ze terug
naar huis. Het Arnhems Platform Chronisch Zieken en
Gehandicapten (APCG) vindt dat dit anders moet. “Iedereen
moet ongehinderd naar de markt kunnen gaan.”

Tekst: Johan Hardeman – Fotografie: Henk Riswick

58-59_rolstoelonvriendelijk.indd 59 20-06-18 08:55