Pagina 35 van: Marktvisie Oktober – 10 2018

MARktVISIe 35

Als er één land als bakermat van de kerstmarkt kan gelden, is het wel
Duitsland. In Europa’s Duitstalige gebie-
den in de late middeleeuwen – als land be-
stond Duitsland nog niet – ontstond de
‘Weihnachtsmarkt’ of ‘Christkindlmarkt’
in steden als Dresden, Frankfurt, Bautzen,
München en Augsburg. Tijdens de advent
wordt in deze steden vaak alles uit de kast
getrokken om een goede kerstsfeer te cre-
eren.

Zingende kerstboom
Tijdens de kerstmarkt in Praag komen uit
het hele land schoolkoren en folkloristi-
sche groepen naar een podium op het
Oude Stadsplein om vanaf de late middag
kerstliederen te zingen, gekleed in traditi-
onele kostuums. De kerstmarkten op het
Oude Stadsplein en Wenceslasplein in
Praag krijgen elk jaar een thema mee. In
2017 was dat de geschiedenis van Praag.
Op de houten marktkramen waren histori-
sche gebeurtenissen en figuren afgebeeld,
zoals keizer Karel IV en schrijver Franz
Kafka. Het oude stadsplein was versierd
met de silhouetten van de Sint-Vituska-
thedraal. Het thema voor 2018 wordt in
december bekendgemaakt.

Ook op de kerstmarkt op de Werdmühle-
platz in Zürich zingen koren van volwas-
senen en kinderen. Hier laat een taps
toelopende tribune de koren eruitzien
als een zingende kerstboom. Daarnaast
worden de kerstmarkten in het centrum
opgeluisterd door het Conelli kerstcircus
en zet het Zürich Opera House in decem-
ber zijn deuren open voor gratis advent-
concerten. De grote hal van Zürichs
hoofdstation is het decor voor de grootste
indoor kerstmarkt van Europa. Wie zijn
handen uit de mouwen wil steken, kan te-
recht op de Bürkliplatz, waar bezoekers
van alle leeftijden in het muziekpaviljoen
hun eigen kaarsen kunnen maken. Ook is
er tijdens de kerstmarkt het ‘Lichter-
schwemmen’, met minibootjes waarop
kaarsen zijn geplaatst die de rivier Limmat
afvaren.

Monsterlijke wezens
De kerstmarkten vinden in Midden-Eu-
ropa plaats tijdens de advent, de periode
die de laatste vier zondagen voor kerstmis
omvat. Vaak beginnen de markten al als
we in Nederland nog in afwachting zijn
van sinterklaasavond. Toch gaat de naam-

dag van Sint-Nicolaas, 6 december, op
kerstmarkten in de Alpenlanden vaak niet
onopgemerkt voorbij.
Zo meldt Sint-Nicolaas zich sinds 2008
met zijn knechten op de kerstmarkt van
München voor de Krampuslauf. In de Al-
penlanden is niet zwarte piet het hulpje
van Sinterklaas, maar de Krampus of
Perch: monsterlijke, boosaardige wezens
met een ruige pels en gekrulde horens bo-
venop uit hout gesneden maskers. Ze trek-
ken half dansend en stampend door de
straten met roestige bellen en kettingen,
terwijl ze ondertussen stoute kinderen in
hun zak proberen te stoppen. Ook op de
kerstmarkt in Salzburg wordt een Perch-
tenlauf georganiseerd.

Glühwein
Om van de schrik te bekomen, is er op een
Weihnachtsmarkt altijd genoeg eten en
drinken voorhanden. Uiteraard is er de on-
vermijdelijke glühwein. In sommige delen
van Duitsland wordt in plaats van rode
wijn fruitwijn als basis voor glühwein ge-
bruikt. De laatste jaren wordt in Duitsland
glühwein met witte wijn steeds populair-
der. Sinds tien jaar is op Duitse kerstmark-
ten ook vaak de ‘Feuerzangenbowle’ te
vinden. Daarbij wordt een met rum over-
goten suikerhoed geflambeerd. De smel-
tende suiker druppelt in de pan en geeft
de glühwein een geheel eigen smaak. Naar
wens kan de glühwein ook worden ge-
dronken ‘mit Schuss’: een shot rum. In
Scandinavië wordt vaak wodka, cognac of
de sterke drank aquavit toegevoegd. Als
basis wordt in het hoge noorden naast
rode eveneens witte wijn gebruikt, maar
ook zoete wijnen zoals port of whisky. Ook
wordt hier vaak kardemom aan de glüh-
wein toegevoegd.
In Duitsland en Oostenrijk is het traditie
om de glühwein te serveren in speciale,
versierde mokken, waarop de stad en het
jaartal van de markt staan vermeld. Be-

zoekers betalen statiegeld voor de mokken
en kunnen er dus voor kiezen voor een
paar euro met een leuk souvenir naar huis
te gaan.

Geroosterde hammen
Wie glühwein te stereotiep vindt, kan op
kerstmarkten in Duitsland en Oostenrijk
zijn hart ophalen aan een kop eierpunsch.
Behalve eierlikeur bevat deze variatie op
de Engelse eggnog witte wijn, suiker en si-
naasappelsap, met slagroom erbovenop.
Op Tsjechische kerstmarkten kun je naast
de beroemde Tsjechische bieren. zoals
Budvar, Staropramen en Pilsner Urquell,
ook terecht voor ‘medovina’, een wijn van
gefermenteerde honing, of grog.

De Scandinaviërs hebben een traditie op het
gebied van kleine gerechtjes die worden ge-
serveerd bij de glögg, gløgg of glögi, zoals
glühwein daar wordt genoemd: rijstpudding
met likeursaus (Noorwegen), gemberbrood
(Zweden), Æbleskiver, een soort poffertjes
met poedersuiker en aardbeienjam (Dene-
marken) en meer in het algemeen rozijnen
en geblancheerde amandelen.

Met hun pražská šunka (grote, aan een
spit geroosterde hammen) brengen de
Tsjechische kerstmarkten ook zwaarder
geschut in stelling. Naast langoš, een plat
Hongaars brood met knoflook, kaas en
ketchup kennen ze ook een delicatere
kant, met hun palačinky (pannekoekjes),
en een variëteit aan cakes en gebakjes, die
voor je neus worden bereid. Zoals trdelník,
een gebakje van rond een stok gewikkeld
en gegrild deeg met daarop suiker en wal-
noten.

De historische steden in Midden-Europa
mogen dan een streepje voor hebben als
het gaat om het decor dat ze kerstmarkten
te bieden hebben, gelukkig is er genoeg
anders dat als inspiratie kan dienen. l

Foto: Christian Kasper – München Tourismus Foto: Bernd Roemmelt – München Tourismus

34-35_eu-kerstmarkten.indd 35 18-09-18 16:37